Trong những năm gần đây, hoạt động khởi nghiệp tại Việt Nam đã có nhiều bước chuyển mình và phát triển mạnh mẽ. Quyết định 844/QĐ-TTg năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” đã tạo ra một cú hích quan trọng trong việc hình thành và kết nối các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam. Trước thực tế hàng nghìn ý tưởng khởi nghiệp được triển khai, hàng trăm doanh nghiệp khởi nghiệp được thành lập mỗi năm thì việc xuất hiện các vườn ươm khởi nghiệp – một thành phần quan trọng trong hệ sinh thái khởi nghiệp – là điều rất kịp thời và cần thiết.

Vườn ươm doanh nghiệp là một mô hình hỗ trợ doanh nghiệp toàn diện được thiết kế nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi sự và mới được thành lập phát triển và hội nhập vào thị trường trong nước cũng như quốc tế thông qua cung cấp các dịch vụ dùng chung, đào tạo, hỗ trợ tài chính, tư vấn và trang thiết bị để các doanh nghiệp phát triển. Vườn ươm về cơ bản đã tạo ra ba loại giá trị gia tăng: hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn mới bắt đầu thành lập, trong quá trình trưởng thành và lớn mạnh trong thị trường; đóng góp cho sự phát triển kinh tế địa phương và vùng; bản thân vườn ươm cũng là một loại hình doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kinh doanh.

Mô hình vườn ươm đóng vai trò rất quan trọng của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Hiện nay, ở nước ta có những vườn ươm do nhà nước quản lý và cũng có những vườn ươm do các cá nhân, doanh nghiệp lập nên, tạo được những hiệu quả ban đầu trong việc tạo môi trường thuận lợi để hỗ trợ và thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển các sản phẩm cũng như những mô hình kinh doanh mới dựa trên các ngành, lĩnh vực có tiềm năng và thế mạnh.

Nhiều start-up tốn không ít thời gian để hoàn thiện ý tưởng kinh doanh của mình do phải tự mày mò, thu lượm kiến thức về phát triển sản phẩm, các vấn đề về doanh nghiệp hay khó khăn trong việc tìm Mentor phù hợp. Tuy nhiên, sau khi tham gia vào các vườn ươm khởi nghiệp, những nhà khởi nghiệp đã giải quyết được những vấn đề trên. Khi các nhà khởi nghiệp mới bắt đầu chớm nở ý tưởng kinh doanh, họ cần có một mảnh đất màu mỡ, một môi trường thuận lợi để ý tưởng đó có thể nảy mầm và phát triển. Đây cũng chính là mục đích ra đời của các vườn ươm khởi nghiệp. Những vườn ươm chính là môi trường tạo dựng cho các nhà khởi nghiệp, đặc biệt là các bạn trẻ, nền tảng để hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh sao cho nhanh nhất và tốn ít chi phí nhất. Với những hỗ trợ cơ bản từ phía các vườn ươm khởi nghiệp, các bạn trẻ đã có cơ hội tiến gần hơn tới ước mơ và xây dựng vững chắc doanh nghiệp của chính mình.

Hầu hết các vườn ươm khởi nghiệp đều phải có những dịch vụ chung cơ bản cần đảm bảo như không gian làm việc, dịch vụ đào tạo, đội ngũ cố vấn dẫn dắt, xây dựng mạng lưới đằng sau để kết nối với các khách hàng tiềm năng của các start-up như các tập đoàn, công ty, nhà đầu tư. Nếu vườn ươm có thể giúp các nhà sáng lập nhìn thấy ý tưởng không tốt để họ chuyển sang ý tưởng khác phù hợp hơn hoặc các doanh nghiệp có thể kêu gọi được vốn đầu tư, tiến vào thị trường với sản phẩm, dịch vụ rõ ràng thì đó có thể coi là thành công của vườn ươm.

Đối với lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong thời gian qua thành phố Đà Nẵng đã có nhiều nỗ lực để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Bước đầu đã xây dựng, ban hành các cơ chế chính sách tạo môi trường thuận lợi và cơ sở pháp lý để hỗ trợ phát triển khởi nghiệp; hình thành và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp của thành phố với nhiều thành tố (06 vườn ươm, 02 không gian sáng tạo, 09 khu làm việc chung, 04 quỹ đầu tư, 10 câu lạc bộ khởi nghiệp và các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo...). Từ đầu năm 2020 đến nay, thành phố đã hỗ trợ hơn 23 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với tổng kinh phí hơn 4,1 tỷ đồng. Trong đó, có 02 chương trình ươm tạo. Đây là hoạt động hỗ trợ kịp thời, thiết thực, tác động trực tiếp và đáp ứng nhu cầu cấp thiết của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hiện nay. Đến nay, đã có 147 dự án và trên 50 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được hình thành thông qua các chương trình ươm tạo và hỗ trợ.

Nhận thấy tầm quan trọng của hoạt động ươm tạo khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Đà Nẵng thực hiện hỗ trợ các trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn thành phố thành lập cơ sở ươm tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm kết nối hoạt động giữa nhà trường và doanh nghiệp, hỗ trợ và định hướng nghề nghiệp cho sinh viên của nhà trường để họ có quá trình tích lũy tri thức và chuẩn bị các nguồn lực cần thiết, hướng tới những điều kiện thuận lợi nhất cho khởi nghiệp trong mối quan hệ hài hòa giữa sinh viên với nhà trường - gia đình và doanh nghiệp. Đặc biệt là tinh thần đổi mới sáng tạo, tôn trọng sự khác biệt và khuyến khích các ý tưởng mới cần được thể hiện thống nhất, góp phần làm phong phú và nhân rộng mạng lưới khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

Chính vì vậy, “Muốn khởi nghiệp, hãy gõ cửa vườn ươm" đó là cách các bạn trẻ thường nhắc nhau khi có dự án khởi nghiệp. Có rất nhiều nhà khởi nghiệp trẻ khi thực hiện ý tưởng kinh doanh của mình đã gặp phải nhiều khó khăn do không đủ kiến thức về các vấn đề của doanh nghiệp hay chính ý tưởng khởi nghiệp khi triển khai trên thực tế lại không khả thi. Chính vì vậy, sự hỗ trợ từ các vườn ươm là cầu nối giúp các nhà khởi nghiệp đi nhanh hơn và tiến xa hơn. Để khởi nghiệp thành công, bên cạnh việc là những nhà sáng lập tâm huyết, có tư duy kinh doanh thì sự hỗ trợ từ chính các vườn ươm sẽ là nơi để các bạn trẻ xây dựng những viên gạch đầu tiên cho chính tương lai của mình.

NHẬT TÀI