Công nghệ đóng một vai trò rất quan trọng trong đổi mới sáng tạo (ĐMST) và ĐMST Mở, ngày nay đổi mới và công nghệ đang dần trở nên đan xen và gắn liền với nhau. Những đột phá trong công nghệ không chỉ làm thay đổi bối cảnh cạnh tranh mà còn tạo ra những tác động mạnh mẽ hơn bao giờ hết đối với xã hội. Do đó hoạt động ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao luôn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển khoa học công nghệ kỹ thuật, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế không chỉ tại Khu công nghệ cao Đà Nẵng mà đối với cả thành phố Đà Nẵng và khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Sau 4 năm triển khai nhiệm vụ ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao được UBND thành phố giao, Trung tâm Dịch vụ tổng hợp Khu công nghệ cao Đà Nẵng (Trung tâm DVTH) đã thực hiện ươm tạo cho 07 dự án trong số 09 dự án được tuyển chọn từ 15 dự án tham gia dự tuyển. Trong đó có 05 dự án đã tốt nghiệp ươm tạo, thông qua các hoạt động hỗ trợ, tư vấn, kết nối của Trung tâm DVTH các dự án đã có những “điểm sáng” nổi bật trong quá trình ươm tạo như sau:

1. Dự án Xử lý, tái chế pin năng lượng mặt trời phế thải: Thành lập doanh nghiệp Công ty Cổ phần 5RTECH với 25 nhân sự. Được Quỹ Hoa Kỳ USASCP (U.S.-ASEAN Smart Cities Partnership) tài trợ 200.000 USD để nghiên cứu, triển khai dự án giai đoạn 1 và được xếp là một trong top 6 dự án của Châu Á được nhận mức tài trợ cao nhất. Hiện, dự án đã hoàn thành thiết kế mô hình dây chuyền xử lý tái chế pin NLMT phế thải, triển khai chế tạo các chi tiết thiết bị và lắp đặt dây chuyền sản phẩm mẫu, nghiên cứu tạo app thu gom vật liệu phế thải công nghiệp. Hoàn thiện mô hình kinh doanh, bộ nhận dạng thương hiệu, các thủ tục tài chính, thuế khi tiếp nhận nguồn quỹ nước ngoài. Năm 2023, dự án đã tham gia báo cáo tại Hội thảo "Tăng tốc Khoa học, công nghệ và Đổi mới tuần hoàn ở Đông Nam Á" do USASCP, Viện Công nghệ Rochester và Đại học Tiểu bang Arizona phối hợp tổ chức tại Jakarta, Indonesia và kêu gọi đầu tư trước các nhà đầu tư quốc tế. Đồng thời, dự án đang triển khai thủ tục đăng ký đầu tư vào Khu công nghệ cao Đà Nẵng.

2. Dự án Shipway, vận tải thông minh: Chuyển đổi loại hình doanh nghiệp từ công ty TNHH sang công ty Cổ phần, tiếp tục triển khai đăng ký doanh nghiệp khoa học công nghệ. Có chứng nhận bộ nhãn hiệu. Nhận được 300 triệu đồng kinh phí hỗ trợ của Sở Khoa học công nghệ để phát triển dự án.

3. Dự án Vi sinh Xứ Tiên: Thay đổi tư duy về kinh doanh, chiến lược, cách vận hành triển khai dự án. Thành lập Công ty TNHH MTV Biển - Vườn - Ao - Chuồng - Ruộng - Rừng BVACRR Việt Nam với hơn 20 nhân sự. Đã xây dựng khu nhà xưởng sản xuất 1.700 m2 thử nghiệm các loại phân vi sinh bản địa với quy trình khép kín. Hợp tác với đơn vị HK Farm, đối tác tại Đồng Nai và Cà Mau để sản xuất và thương mại hóa sản phẩm tinh chất đạm cá biển và phân bón hữu cơ. Doanh thu từ việc ứng dụng phân vi sinh vào trồng trọt, thu hoạch rau quả đạt 6,5 tỷ/ năm, trung bình 400-500 triệu/ tháng, lợi nhuận 20%. Tạo công ăn việc làm cho người dân giúp phát triển, ổn định kinh tế xã hội. Dự kiến phát triển 10.000 điểm bán lẻ trên toàn quốc. Là một trong 2 đại diện của Việt Nam tham dự Hội nghị do Tổ chức Năng suất Châu Á (APO) tổ chức tại Bali, Indonesia cùng với 42 thành viên đến từ 15 quốc gia khác.

4. Dự án Tảo Việt AlgaeVi: Đã thành lập Công ty Cổ phần ABR với 13 nhân sự, đang tiếp tục triển khai đăng ký doanh nghiệp khoa học công nghệ. Đã có Giấy chứng nhận bản quyền tác giả, tự công bố đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Đã nộp hồ sơ đăng ký nhãn hiệu, giải pháp hữu ích, sáng chế. Xây dựng mô hình kinh doanh phù hợp, nghiên cứu, phát triển và đưa ra thị trường sản phẩm viên uống tảo xoắn, bột tảo xoắn lạnh, sữa chua tảo, bánh quy tảo. 

5. Dự án Trợ lý ảo giao thông Caris:  Đã có chứng nhận doanh nghiệp Khoa học công nghệ, quyền tác giả. Dự án nằm trong Top 10 của cuộc thi Doanh Nhân Phượng Hoàng. Kết nối với Sở Thông tin truyền thông, Tổng đài dịch vụ công thành phố 1022, công ty OneCar - chuỗi mua bán ô tô và garage. 

Bên cạnh đó, có 02 dự án đang tham gia giai đoạn ươm tạo, gồm: Dự án Nympha Hoa súng xanh, Dự án Sản xuất các chế phẩm từ Sâm Ngọc Linh. Đây đều là những dự án trong lĩnh vực công nghệ sinh học phục vụ y tế, với định hướng sử dụng phương pháp nuôi cấy mô tế bào để sản xuất các sản phẩm thực phẩm chức năng dạng viên nén, dạng lỏng hỗ trợ điều trị, phòng ngừa các bệnh lý và tăng cường sức khỏe và sản xuất các sản phẩm truyền thống handmade như trà, xà phòng, cao dược liệu… Hiện các dự án đang tập trung nghiên cứu phát triển quy trình nuôi cây mô, xây dựng vùng trồng nguyên liệu và sản xuất các sản phẩm mẫu, đóng gói công nghệ và thử nghiệm thị trường. Đồng thời, Trung tâm DVTH đã kết nối dự án với các Sở ban ngành, đơn vị Viện, trường để hỗ trợ dự án thực hiện các thủ tục tại địa phương và phối hợp nghiên cứu kỹ thuật, công nghệ cho sản phẩm.

Qua những kết quả mà các dự án đạt được trong quá trình ươm tạo, chúng ta có thể thấy được sự thay đổi rõ rệt, vượt bậc, đó là những “điểm sáng” xuất phát từ chính nội lực của dự án thông qua sự hỗ trợ của chương trình ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao. Từ những dự án chỉ mới hình thành từ ý tưởng, chưa hoàn thiện về pháp lý, bảo hộ trí tuệ, chưa có mô hình kinh doanh trở thành những doanh nghiệp, doanh nghiệp Khoa học công nghệ có mô hình kinh doanh hoàn chỉnh với lực lượng nhân sự tăng đáng kể so với ban đầu khi chưa tham gia chương trình ươm tạo. Một số dự án đã được Trung tâm DVTH kết nối, giới thiệu và nhận được những gói hỗ trợ, nguồn quỹ trong nước và quốc tế, giúp giải quyết bài toán tài chính khi bắt đầu triển khai dự án và nhận được cả những nguồn lực hỗ trợ về mặt kỹ thuật từ các viện, trường, chuyên gia, đối tác trong mạng lưới hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Với vai trò của chủ thể Tổ chức hỗ trợ ươm tạo như Trung tâm DVTH, đặc biệt là trong các hoạt động khởi nghiệp về lĩnh vực khoa học công nghệ, công nghệ cao, Trung tâm DVTH đã góp phần trong sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Khu công nghệ cao cũng như của thành phố Đà Nẵng. Nổi bật trong đó là một số lõi giá trị như:

- Là đầu mối liên kết các hoạt động khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ cao ở quy mô vùng, quốc gia, kết nối quốc tế.

- Tổ chức chương trình ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong sản xuất kinh doanh, các sáng kiến kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của tỉnh, vùng và cả nước.

- Đào tạo, huấn luyện, nâng cao năng lực cho dự án, doanh nghiệp, hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp ĐMST cho các thành phần hệ sinh thái. 

- Tổ chức hoạt động tư vấn pháp lý, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, hỗ trợ đổi mới công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu, phát triển các sản phẩm chủ lực…

- Tổ chức các sự kiện truyền thông về khởi nghiệp ĐMST, phát triển và chuyển giao công nghệ trên địa bàn khu công nghệ cao và các khu công nghệ nghiệp, liên kết với Mạng lưới khởi nghiệp ĐMST của thành phố và quốc gia.

- Tư vấn, thông tin về trang thiết bị nghiên cứu, sử dụng hiệu quả các thiết bị phòng thí nghiệm hiện có thông qua mô hình kết nối chia sẻ thông tin dùng chung kết hợp giữa khối tư nhân và khối công lập.

- Hỗ trợ hạ tầng và cơ sở vật chất dùng chung phục vụ hoạt động phát triển công nghệ cho các dự án tham gia chương trình ươm tạo tại Khu công nghệ cao Đà Nẵng.

- Quản lý dữ liệu về năng lực đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái ĐMST tại Khu CNC&CKCN, liên kết với hệ thống dữ liệu quốc gia về ĐMST.

- Đầu mối triển khai các dịch vụ hỗ trợ ĐMST, dịch vụ kỹ thuật công nghệ cho các doanh nghiệp có nhu cầu.

- Hỗ trợ các dự án khởi nghiệp có tiềm năng phát triển các sản phẩm công nghệ đủ sức gia nhập vào thị trường thương mại.

Trong thời gian gần đây, hệ sinh thái ĐMST Mở đã tiếp nhận và đặt đúng vị trí của các cơ sở ươm tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp rất quan trọng để các ý tưởng mới, sản phẩm mới, mô hình mới và cả những doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ cao có cơ hội thành công sớm hơn, chắc chắn hơn và tỷ lệ cao hơn. Chúng ta cần phải tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa vai trò của Trung tâm DVTH trong thời gian đến, đặc biệt trong kết nối công - tư, kết nối giữa các nhà doanh nghiệp và nhà trường một cách chặt chẽ hơn nữa, có những chương trình hành động cụ thể để cùng nhau không chỉ phát triển hiệu quả lĩnh vực ươm tạo doanh nghiệp cao tại Khu công nghệ cao mà còn góp phần thúc đẩy nền kinh tế xã hội chung của thành phố Đà Nẵng./.