Một vấn đề không còn mới nhưng vẫn luôn đau đáu tồn tại trong cộng đồng khởi nghiệp hiện nay. Việt Nam hiện tại đang đứng thứ 3 Đông Nam Á về quốc gia khởi nghiệp với hơn 3000 doanh nghiệp đang hoạt động, xét về giá trị đầu tư thì hơn 800 triệu đô la Mỹ và tự tin xuất ngoại tham gia đấu trường quốc tế và được các quỹ đầu tư danh tiếng đánh giá cao. Tuy nhiên vẫn còn những cú ngã ngựa đau thương, hầu hết các Start-up gặp vấn đề về bài toán nhân sự, vận hành, quản trị vốn … Vậy chúng ta đã có cái nhìn đúng đắn về các sai lầm mà các Start-up trước đã mắc phải.

Một số liệu đáng chú ý cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường khởi nghiệp trong năm 2024. Sự xuất hiện của các công nghệ mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và blockchain, đã tạo ra không gian mới cho sự sáng tạo. Điều này đã kích thích nguồn vốn đầu tư, thu hút các start-up đa dạng và mở ra triển vọng mới trong nền kinh tế số. Tuy nhiên, với sự tăng trưởng đó, cũng đi kèm với nguy cơ bong bóng tài chính. Nhiều start-up đang nhận được mức đầu tư lớn mà chưa đạt được sự chắc chắn về mô hình kinh doanh và lợi nhuận. Điều này có thể dẫn đến việc các nhà đầu tư mất kiểm soát và đưa ra các quyết định đầu tư không cân nhắc, gây ra nguy cơ bong bóng tài chính. Các nhà đầu tư và doanh nhân nhớ đến những hậu quả từ chu kỳ bong bóng khởi nghiệp trước đó, như Dot-com Bubble vào cuối thập kỷ 1990 và chu kỳ 2008. Sự sụp đổ của các công ty nổi tiếng như Pets.com và Webvan là những biểu tượng tiêu biểu cho những rủi ro không kiểm soát khi thị trường bong bóng nổ. Để đối mặt với nguy cơ bong bóng, cả cộng đồng khởi nghiệp và các nhà đầu tư cần rút ra những bài học từ những kinh nghiệm trước. Việc tập trung vào bền vững, phát triển từ từ và đặt mô hình kinh doanh ở vị thế quan trọng hơn là chỉ theo đuổi tốc độ tăng trưởng nhanh chóng là chìa khóa để tránh rủi ro. Các doanh nghiệp nên tập trung vào việc xây dựng các mô hình ổn định và có khả năng sinh lời. Việc xác định rõ lợi thế cạnh tranh và cách tạo ra giá trị cho khách hàng sẽ giúp start-up tránh được sự sụp đổ trong trường hợp thị trường sôi động bất chấp tính logic. Nguy cơ bong bóng cũng đặt ra câu hỏi về quản lý rủi ro và quá trình đầu tư. Các nhà đầu tư cần có chiến lược cân nhắc và lựa chọn cẩn thận trong việc đầu tư vào các start-up. Còn doanh nhân cần hiểu rõ về nhu cầu thực tế của thị trường và không nên dựa vào giả định quá mức lớn về tăng trưởng.

Trong khi khởi nghiệp 2024 đang thịnh vượng, thì việc nhìn nhận và quản lý nguy cơ bong bóng là quan trọng. Bài học từ những chu kỳ trước đây cung cấp cho cộng đồng khởi nghiệp và các nhà đầu tư cái nhìn thực tế và cần thiết để xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ và bền vững. Sự chín chắn và sự khéo léo trong quản lý nguy cơ sẽ quyết định sự thành công của những doanh nghiệp mới trong thời kỳ đầy thách thức này.