Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng vượt bậc trong những năm gần đây, được định vị là điểm đến thuận lợi cho các doanh nhân và nhà đầu tư. Với nguồn tài trợ tăng mạnh, dân số trẻ và am hiểu công nghệ cũng như sự hỗ trợ của chính phủ, Việt Nam đang nổi lên như một nhân tố chủ chốt trong bối cảnh khởi nghiệp toàn cầu. Bài viết này tìm hiểu các khía cạnh quan trọng của thị trường khởi nghiệp Việt Nam, các ngành thúc đẩy tăng trưởng, các sáng kiến ​​của chính phủ cũng như những thách thức và cơ hội ở phía trước.

1. Thị trường khởi nghiệp đang mở rộng nhanh chóng ở Việt Nam

Thị trường khởi nghiệp Việt Nam đã tăng trưởng theo cấp số nhân, với mức đầu tư vào các công ty khởi nghiệp Việt Nam đạt hơn 1,3 tỷ USD vào năm 2021. Con số này cao gấp 4 lần so với năm trước và đánh dấu mức đầu tư cao nhất trong nhiều thập kỷ, vượt qua kỷ lục trước đó là gần 900 triệu USD vào 2018 và 2019 (theo Cục Thương mại và Doanh nghiệp Công nghệ Quốc gia – NATEC). Số lượng startup ở Việt Nam cũng tăng vọt, từ khoảng 1.600 khi đại dịch Covid-19 bùng phát lên hơn 3.000 vào tháng 7 năm 2022, trong đó có sự xuất hiện của 4 kỳ lân.

Hơn nữa, nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng, với tốc độ tăng trưởng dự đoán là 6,5% vào năm 2023, tiệm cận mức tăng trưởng trước đại dịch Covid-19 (Ngân hàng Thế giới). Theo Startup Genome, thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ ba trong ASEAN về giá trị hệ sinh thái, với tác động kinh tế là 5,22 tỷ USD, chỉ sau Singapore và Jakarta. Khoản tài trợ giai đoạn đầu của nước này lên tới 198 triệu USD, đứng thứ tư trong khu vực.

2. Những yếu tố triển vọng của thị trường khởi nghiệp Việt Nam

Thị trường khởi nghiệp ở Việt Nam có nhiều hứa hẹn nhờ một số yếu tố chính. Dân số trẻ và am hiểu công nghệ của đất nước, cùng với sự tập trung mạnh mẽ vào đổi mới, tạo ra mảnh đất màu mỡ cho sự phát triển của các công ty khởi nghiệp. Ngoài ra, Việt Nam tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó Singapore và Đài Loan dẫn đầu về đầu tư. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Singapore vẫn là nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu của Việt Nam, trong khi Đài Loan có mức đầu tư tăng đáng kể gấp 3,85 lần so với năm trước.

3. Các ngành đang phát triển trong hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam

Bối cảnh khởi nghiệp của Việt Nam đang chứng kiến ​​​​sự tăng trưởng đáng chú ý trên nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Dịch vụ tài chính nổi lên là lĩnh vực thu hút đầu tư hàng đầu với tốc độ tăng trưởng vượt trội 248%. Theo Báo cáo Đầu tư Công nghệ và Đổi mới Việt Nam 2023 (do Do Ventures & Trung tâm Đổi mới Quốc gia công bố), các lĩnh vực bán lẻ, y tế và giáo dục cũng nhận được khoản đầu tư đáng kể. Các trung tâm khởi nghiệp chính ở Việt Nam là Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, nơi có cộng đồng doanh nhân, nhà đầu tư và nhà tăng tốc phát triển sôi động.

4. Hỗ trợ của Chính phủ cho Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam

Chính phủ Việt Nam đã triển khai một số chính sách ​​nhằm hỗ trợ và nuôi dưỡng sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp, bao gồm các ưu đãi về thuế, các chương trình tài trợ, các chương trình ươm tạo và tăng tốc. Các chính sách ​​đáng chú ý bao gồm:

Quyết định số: 844/QD-TTg, trong đó đề ra các chính sách phát triển lĩnh vực khởi nghiệp của Việt Nam.

 Quyết định số 1269/QD-TTg thành lập Trung tâm Đổi mới Quốc gia (NIC) và thúc đẩy quan hệ đối tác với các công ty công nghệ quốc tế như Amazon và Google.

Quyết định 939/QD-TTg khuyến khích phụ nữ khởi nghiệp

Quyết định 1665/QD-TTg về thúc đẩy khởi nghiệp trong sinh viên

Quyết định 569/QD-TTg, vạch ra lộ trình thúc đẩy đổi mới khoa học và công nghệ.

Quyết định 3084/QD-BKHCN, thành lập khuôn khổ Cổng thông tin khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia (NISP).

Nghị định 95/2014/ND-CP quy định chi tiết về tài trợ cho nghiên cứu và phát triển khoa học và công nghệ

Quyết định 976/QD-BKHCN, hỗ trợ thu thập dữ liệu về đổi mới sáng tạo ở Việt Nam thông qua khảo sát đổi mới kinh doanh.

Ngoài ra, Việt Nam đã thu hút được nguồn đầu tư đáng kể từ các công ty đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước như 500 Startups và CyberAgent Ventures. Chính phủ cũng đã triển khai một số dự án ​​như dự án Thung lũng Silicon Việt Nam và chương trình thị thực khởi nghiệp để thu hút các doanh nhân nước ngoài.

5. Thách thức và cơ hội cho Startup Việt Nam

Hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam tuy có tiềm năng lớn nhưng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Nguồn vốn hạn chế và thiếu nhân tài có tay nghề cao là những trở ngại chính cần được giải quyết. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ liên tục từ chính phủ và sự phát triển không ngừng, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam có cơ hội khẳng định mình là một người chơi chính trong bối cảnh khởi nghiệp toàn cầu.

Hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam đang có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, được thúc đẩy bởi các yếu tố như sự hỗ trợ của chính phủ, dân số trẻ và vị trí chiến lược. Với mức đầu tư ngày càng tăng, cộng đồng doanh nhân phát triển mạnh mẽ và tập trung vào đổi mới, Việt Nam sẵn sàng trở thành trung tâm khởi nghiệp nổi bật ở Đông Nam Á. Bằng cách giải quyết các thách thức và tận dụng các cơ hội, các công ty khởi nghiệp của Việt Nam có thể tiếp tục quỹ đạo đi lên, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của đất nước và thúc đẩy đổi mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau.